«Πώς μπορεί η προσχολική εκπαίδευση να δημιουργήσει αντισώματα ικανά να προστατέψουν τα παιδιά από την έκθεσή τους σε φοβικά και ρατσιστικά στερεότυπα;
Tάδε έφη Στέλλα Μπελιά, υποψήφια ευρωβουλευτής με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία,...
που είναι η ψυχή της οργάνωσης «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο» και προϊσταμένη στο 9ο Νηπιαγωγείο Κορυδαλλού από το 2003.Έδωσε συνέντευξη στην «Εφ.Συν.» για την υποψηφιότητά της σε μια συγκυρία στην οποία η Ευρώπη απειλείται από πολιτικές επιλογές ομοφοβίας, τρανσφοβίας, ρατσισμού και μισαλλοδοξίας, για τη σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης στην καταπολέμηση των ρατσιστικών στερεοτύπων και για την ανάγκη να αναγνωριστούν νομικά τα παιδιά των ΛΟΑΤΚΙ οικογενειών, που εξακολουθούν να βρίσκονται σε νομικό κενό και να υφίστανται διακρίσεις στην καθημερινή ζωή τους.
● Πώς μπορεί η προσχολική εκπαίδευση να δημιουργήσει αντισώματα ικανά να προστατέψουν τα παιδιά από την έκθεσή τους σε φοβικά και ρατσιστικά στερεότυπα;
Είμαι νηπιαγωγός και αγαπώ πάρα πολύ τη δουλειά μου. Την ιδιότητα της νηπιαγωγού τη φέρω με μεγάλη υπερηφάνεια γιατί ξέρω αυτό που διαφεύγει σε πολλούς: τις συνειδήσεις τις χτίζεις όταν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις δεν έχουν ακόμα εδραιωθεί με απόλυτο τρόπο. Σε αυτές τις μικρές ηλικίες των τεσσάρων, πέντε ή έξι χρόνων, το παιδί θα αναπτύξει ολόπλευρα την προσωπικότητά του. Μετά, είναι σχετικά δύσκολο να παρέμβεις. Θεωρώ λοιπόν, με βάση αυτή την οπτική, σπουδαιότερη την επιρροή των νηπιαγωγών στη διαμόρφωση των επόμενων γενιών από εκείνην, ας πούμε, των καθηγητών πανεπιστημίου, αν και το κοινωνικό στάτους μας είναι αντιστρόφως ανάλογο.
Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά μαθαίνουν την έννοια της πολιτειότητας, της δημοκρατίας, πώς να έχουν ενσυναίσθηση, πώς να μην είναι ρατσιστές ή σεξιστές, πώς να δέχονται την ετερότητα σαν πλούτο και όχι σαν πρόβλημα. Σε σχέση με την ομοφοβία και την τρανσφοβία, δεν μπορούμε να κάνουμε όση δουλειά θα θέλαμε καθώς το φάντασμα των γονιών πλανιέται πάντα στην τάξη και δεν είναι καθορισμένο με σαφήνεια σε επίπεδο κεντρικής εκπαιδευτικής πολιτικής, με μια επίσημη εγκύκλιο, τι νομιμοποιούμαστε να κάνουμε και να πούμε και τι όχι.
Από την άλλη πλευρά, πολλές και πολλοί το παραβλέπουμε αυτό, αφού σαφέστατα δεν μας πληρώνει το ελληνικό Δημόσιο για να λέμε ψέματα στα παιδιά ή να τους κρύβουμε με τη σιωπή μας την αλήθεια. Ας πούμε, ένα ζευγάρι ανδρών που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης νοείται ως οικογένεια από τον νόμο. Δεν θα ήταν ψέμα να πω στα νήπια ότι δεν υπάρχει οικογένεια όπου το ζευγάρι αποτελείται από δύο άτομα του ίδιου φύλου;
● Οι ΛΟΑΤΚΙ οικογένειες με παιδιά αποτελούν πραγματικότητα στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες, παρ’ όλο που θεωρείται ταμπού και αυτή ακόμα η αναγνώριση της ύπαρξής τους. Ωστόσο, τα παιδιά των ΛΟΑΤΚΙ οικογενειών εξακολουθούν να βρίσκονται σε νομικό κενό. Ποια προβλήματα προκαλεί αυτό στις οικογένειες και ιδίως στα παιδιά;
Πραγματικά, οι οικογένειές μας υπήρχαν, υπάρχουν και βέβαια θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Η Ελλάδα είναι μια χώρα απολύτως παιδοκεντρική και υποτίθεται ότι αυτή η ισχυρή αντίσταση που αντιμετωπίζουμε στο επίπεδο της νομικής και κοινωνικής αναγνώρισης είναι αποτέλεσμα του ενδιαφέροντος για τα παιδιά μας. Αυτό το ενδιαφέρον είναι στην πραγματικότητα εντελώς υποκριτικό. Δεν αντιλαμβάνονται ότι με αυτήν τη στάση τα παιδιά μας πλήττονται; Αναρωτιέμαι ειλικρινά.
Οσα είναι αυτονόητα για τα παιδιά που μεγαλώνουν με ετερόφυλους γονείς, για τα δικά μας τα παιδιά αποτελούν τομείς στους οποίους υφίστανται διακρίσεις. Σαφέστατα είναι προνόμιο να αναγνωρίζεται η οικογένειά σου ως ο μοναδικός αποδεκτός και αξιολογικά καλύτερος οικογενειακός σχηματισμός στο σχολείο, στη δημόσια διοίκηση, παντού, και όλοι οι άλλοι οικογενειακοί σχηματισμοί όχι μόνο να μην εμφανίζονται πουθενά, αλλά και να θεωρούνται από υποδεέστεροι έως καταστροφικοί για τα παιδιά.
Τα παιδιά μας μεγαλώνουν με αυτή τη διάκριση στην πλάτη τους και δεν έχει έρθει ακόμα ο νόμος να εκπαιδεύσει την κοινωνία και να λύσει σοβαρά ζητήματα που προκύπτουν από την έλλειψη έννομης σχέσης με τον μη βιολογικό τους γονιό. Τι θα γίνει το παιδί αν ο βιολογικός γονιός πεθάνει; Τι θα γίνει με την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του παιδιού αν ο βιολογικός γονιός μείνει άνεργος; Τι θα γίνει αν συμβεί κάτι στο παιδί και ο βιολογικός γονιός είναι μακριά; Ούτε στο νοσοκομείο δεν θα μπορεί να το πάει γιατί νομικά θεωρείται ξένος για το παιδί του. Είμαστε κάθετοι σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των παιδιών μας και δεν θα σταματήσουμε να διεκδικούμε μέχρι να φτάσουμε στην ισότητα.
● Παρά την καταδίκη εκ μέρους της κυβέρνησης της ομοφοβικής και τρανσφοβικής ρητορικής που διαπερνά τον δημόσιο διάλογο, παρά τη στήριξη που δείχνει στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και παρά τα σημαντικά βήματα για την άρση των διακρίσεων, η νομοθετική κατοχύρωση της ισονομίας φαίνεται να προχωρά κάπως άτολμα και αργά. Είναι έτσι;
Το πρώτο πράγμα που είπα στη δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης ήταν πόσο άτολμο το βρίσκω. Το ίδιο έλεγα σε δημόσιες αντιπαραθέσεις και συζητήσεις στα μέλη της κυβέρνησης. Και για τα δύο επόμενα νομοσχέδια το ίδιο σκέφτηκα και το ίδιο είπα. Τα θεωρούσα βήματα μικρά και άτολμα –και σε έναν βαθμό εξακολουθώ να τα θεωρώ– γιατί οι ακτιβιστές «τα θέλουμε όλα και τα θέλουμε χθες», αυτή είναι η δουλειά μας. Συνομιλούσα τότε κυρίως με τις ηγεσίες των κομμάτων και με βουλευτές, και όχι με τη βάση τους.
Στη συνδιαλλαγή μου αυτό το διάστημα με τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ αντιλήφθηκα πόσο μεγάλη είναι η ψαλίδα στην ενημέρωση ανάμεσα στην ηγεσία και τη βάση. Οι άνθρωποι δεν ξέρουν ούτε τα αιτήματά μας καλά-καλά, και όσοι με έναν τρόπο έχουν κάποια πληροφόρηση νομίζουν ότι νομοθετικά είναι όλα λυμένα, οπότε δεν καταλαβαίνουν «τι στο καλό ζητάμε ακόμα;»
Σε έναν βαθμό, αυτή η κατάσταση είναι και ευθύνη των κινημάτων, δεν συνομιλούμε αρκετά, δεν λειτουργούμε διαθεματικά. Το εργατικό κίνημα, ας πούμε, δεν έχει σχεδόν καμία σύνδεση με το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα. Αυτό κάπως πρέπει να το αλλάξουμε.
● Η παρουσία ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην πολιτική και γενικότερα στον δημόσιο βίο εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά περιορισμένη και προκαλεί αντιδράσεις. Τι δείχνει για τον δημόσιο βίο αυτός ο αποκλεισμός;
Μάλλον οι ΛΟΑΤΚΙ άνθρωποι αποφεύγουν να εμπλακούν στην πολιτική εξαιτίας της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας που υπάρχει διάχυτη παντού, αλλά και εξαιτίας διάφορων εσωτερικευμένων στερεοτύπων και προκαταλήψεων που λειτουργούν αποτρεπτικά. Η έντονα ομοφοβική και τρανσφοβική πολιτική σκηνή είναι δομικό χαρακτηριστικό της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας.
Ετσι, ακόμα και οι ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ άνθρωποι, που θα ήθελαν να εμπλακούν στην πολιτική και στον δημόσιο βίο, τελικά οπισθοχωρούν, γιατί ξέρουν ότι κάθε πολιτική αντιπαράθεση μόνο πολιτική δεν θα είναι και ίσως να καταλήξει να περιέχει κυρίως ρητορική μίσους και ελάχιστα ώς καθόλου πολιτική επιχειρηματολογία.
Επίσης, ξέρουμε ότι δεν θα αναδειχθούμε σχεδόν καθόλου ως πολιτικά όντα από τα ΜΜΕ, δεν θα έχουμε την ίδια μεταχείριση με τους ετερόφυλους συνυποψήφιους ή και πολιτικούς μας αντιπάλους στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Θα έχουμε μειωμένη συμμετοχή, ας πούμε, σε τηλεοπτικές εκπομπές ή και ολοκληρωτικό αποκλεισμό από αυτές, και ακόμα κι όταν θα μας καλέσουν, οι ερωτήσεις θα αφορούν κυρίως ή και μόνο το «προσωπικό», με διάθεση αυτό το προσωπικό να μη γίνει «πολιτικό».
Ξέρουμε ότι θα χρησιμοποιηθούμε τελικά ως «παράξενα φρούτα» που ανεβάζουν τις μονάδες τηλεθέασης και έτσι, με έμμεσο αλλά σαφή τρόπο, θα υποβιβάσουν την πολιτική μας ικανότητα. Αυτό από μόνο του κάτι δείχνει. Ο αποκλεισμός μας είναι μια προσπάθεια να εξαφανιστεί η φωνή μας και η παρουσία μας σε κάθε επίπεδο. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν είδαμε κάποιον ή κάποια που να ανήκει στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα να καταφέρνει να παραβιάσει το άβατο της πολιτικής και να γράφει ιστορία, θέτοντας άλλους, πιο δίκαιους κανόνες.
● Ευρωπαϊκές χώρες έχουν στραφεί σε πολιτικές επιλογές που απειλούν ευθέως τα δικαιώματα των εργαζομένων, γηγενών και μεταναστών, και κάνουν σημαία τους ανοιχτά τον ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία, την ομοφοβία και την τρανσφοβία. Τι σηματοδοτεί η δική σας υποψηφιότητα απέναντι σ’ αυτήν την απειλή της Ακροδεξιάς;
Ολη αυτή η μαυρίλα –η άνοδος του φασισμού, του εθνικισμού, του ρατσισμού, της ομοφοβίας, της τρανσφοβίας, του σεξισμού και της ξενοφοβίας– που θέλει να σκεπάσει τη χώρα και την Ευρώπη ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους αντιπαρήλθα όλα όσα ανέφερα προηγουμένως και αποφάσισα να συμμετέχω σε αυτές τις εκλογές.
Οι ΛΟΑΤΚΙ άνθρωποι είμαστε ομάδα «υψηλού κινδύνου», δεχόμαστε συχνά επιθέσεις και η άσκηση λεκτικής ή σωματικής βίας απέναντί μας δεν έχει μειωθεί αλλά αυξάνεται συνεχώς, μετά και από παραινέσεις και οδηγίες φασιστών, ακροδεξιών και βεβαίως υψηλόβαθμων κληρικών. Η ορατότητά μας σε όλα τα πεδία είναι μια απάντηση σε αυτό το σκοτάδι. Προσωπικά αποφάσισα ότι δεν θα τους κάνω το χατίρι να κρυφτώ βαθιά «στην ντουλάπα», όπως θα ήθελαν να κάνω.
Αποφάσισα να σταθώ εμπόδιο, «σιγά μη φοβηθώ». Δεν είναι άγνοια κινδύνου· αντιθέτως, γνωρίζω πολύ καλά ότι όλη αυτή η ορατότητα είναι επικίνδυνη. Αλλά ταυτόχρονα οφείλω να το κάνω από χρέος απέναντι στα παιδιά μου και σε όλα αυτά τα παιδιά που σε λίγα χρόνια θα είναι ενήλικοι. Δεν θα ήθελα με τη στάση μου να τα αναγκάσω να ζήσουν σε μια Ελλάδα και μια Ευρώπη που τις κυβερνάει το σκοτάδι και ο φασισμός.
Πήρα λοιπόν το μερίδιο της ευθύνης που μου αναλογεί. Δεν θεωρώ τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου ενός ανθρώπου ικανό λόγο για να τον ψηφίσουν. Από την άλλη, η ψήφος ή η μη ψήφος σε εμένα θα είναι και μια σφυγμομέτρηση για το τι κοινωνία θέλουμε τελικά να έχουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου