Στον «πόλεμο» κατά των fake news, το Facebook έχει αναθέσει την ευθύνη για τη διασταύρωση των πληροφοριών σε οργανισμούς που λαμβάνουν πιστοποίηση από το δίκτυο IFCN. Ποιος όμως χρηματοδοτεί τους συγκεκριμένους «φύλακες» της αλήθειας;…
Στην εκστρατεία που έχει εξαπολύσει κατά των «fake news», το Facebook έχει επανειλημμένως δεσμευτεί για αμεροληψία. Ωστόσο, στον έλεγχο και τη διασταύρωση των δημοσιευμάτων, το δημοφιλέστερο κοινωνικό δίκτυο συνεργάζεται με οργανισμούς που συνδέονται με την αμερικανική κυβέρνηση και πρόσωπα που αναμειγνύονται στα πολιτικά πράγματα.
Τα τελευταία χρόνια, το Facebook διατρανώνει ότι κάνει ό,τι μπορεί ενάντια στη διάδοση ψευδών ειδήσεων, ενώ παρουσιάζει εργαλεία με στόχο να καταπολεμήσει τέτοια φαινόμενα. Όπως φαίνεται, όμως, το Facebook βασίζει ως επί το πλείστον σε τρίτους για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Αναφορές από σελίδες ελέγχου δημοσιευμάτων καθώς και από χρήστες φαίνεται να είναι η βασική πηγή του Facebook όταν κρίνει πως μια ανάρτηση είναι «ψευδής».
Το Facebook έχει δηλώσει πως όλοι οι «συνεργάτες» του έχουν λάβει πιστοποίηση από τον οργανισμό που ονομάζεται Διεθνές Δίκτυο Ελέγχου Ενημέρωσης (International Fact-Checking Network ή IFCN). Ο συγκεκριμένος διεθνής οργανισμός ελέγχεται από την ιδιωτική σχολή δημοσιογραφίας Poynter Institute for Media Studies, με έδρα τη Φλόριντα των ΗΠΑ.
Ο οργανισμός IFCN που όπως φαίνεται είναι ο μοναδικός που το Facebook χρησιμοποιεί για την ανεύρεση εγκύρων «συνεργατών», δεν είναι μια ανιδιοτελής πρωτοβουλία με μόνο στόχο να βοηθήσει τους χρήστες να ξεκαθαρίσουν την αλήθεια από το ψέμα.
Οι χρηματοδότες
Το δίκτυο IFCN ξεκίνησε το 2015 μετά από μια γενναιόδωρη δωρεά ύψους 300.000 δολαρίων που το Poynter Institute έλαβε από δύο πηγές. Η μία είναι το National Endowment for Democracy (NED) – μια οργάνωση που χρηματοδοτείται κυρίως από ετήσιες χορηγήσεις του αμερικανικού Κογκρέσου.
Η άλλη πηγή είναι το Omidyar Network, οργάνωση που ελέγχεται από τον ιδρυτή του eBay, δισεκατομμυριούχο Πιερ Ομιντιάρ που ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του ως «προοδευτικό». Παρότι προς το παρόν δεν είναι εξίσου διάσημος όσο ο επίσης Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Τζορτζ Σόρος, ο Ομιντιάρ έχει αναφερθεί ως το πρόσωπο πίσω από επιχειρήσεις αλλαγής καθεστώτων. Το 2014, αμερικανικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι ο Ομιντιάρ υποστήριξε αντικυβερνητικές ομάδες στην Ουκρανία που μάχονταν κατά του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, όπως αναφέρει σε εκτενές άρθρο το RT.
Δημοσίευμα του Forbes ανέφερε επίσης ότι ο δισεκατομμυριούχος ήταν ένας εκ των βασικών χρηματοδοτών του δικτύου Hromadske TV με έδρα το Κίεβο που φιλοξενούσε αντιρωσικές απόψεις, υποστηρίζοντας το βίαιο πραξικόπημα του 2014. Πρόσφατα, δημοσιογραφική ομάδα αποκάλυψε ότι ο Ομιντιάρ χρηματοδοτεί ένα ευρύ δίκτυο ΜΜΕ μέσα από ιδρύματα, ΜΚΟ και άλλους τρόπους που στην πραγματικότητα προωθούν τη φιλελεύθερη, επεμβατική ατζέντα.
Πριν δύο χρόνια, μετά και τη λειτουργία του δικτύου IFCN, ο Ομιντιάρ ένωσε τις δυνάμεις του με τον ίδιο τον Τζορτζ Σόρος για να διοχετεύσουν σχεδόν 1,3 εκατομμύρια δολάρια στον οργανισμό για να υποστηρίξουν την ανάπτυξή του.
Το ίδιο το Poynter Institute, εξάλλου, έχει στη λίστα με τους μεγαλύτερους δωρητές του, το Omidyar Network του Ομιντιάρ, το Democracy Fund (που επίσης συνδέεται με τον ιδρυτή του eBay), καθώς και το Open Society Foundations του Σόρος.
Οι ελεγκτές της «αλήθειας»
Εκ πρώτης, η λίστα με τους «πιστοποιημένους» οργανισμούς ελέγχου του δικτύου IFCN δείχνει εντυπωσιακή. Περιλαμβάνει διεθνή πρακτορεία ειδήσεων όπως το Associated Press και το Agency France Press (AFP), μαζί με τα περιφερειακά γραφεία τους σε πολλές χώρες. Συνολικά, το δίκτυο IFCN χαρακτηρίζει 66 οργανισμούς ως «πιστοποιημένους» σύμφωνα με τον «κώδικα Αρχών» που το ίδιο έχει καταρτίσει.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι από τους οργανισμούς που περιγράφονται από το Facebook ως «συνεργάτες» του, στην πραγματικότητα λαμβάνουν σημαντική χρηματοδότηση από Σόρος, Ομιντιάρ ή απευθείας από δυτικές κυβερνήσεις.
Ένας απ’ αυτούς τους οργανισμούς είναι το αμερικανικό PolitiFact που απολαμβάνει — όπως το ίδιο αναφέρει — «διοικητική υποστήριξη» από το Poynter Institute, ενώ λαμβάνει και σημαντική χρηματοδότηση από το Facebook! Η ίδια σελίδα συχνά συλλέγει δωρεές από το Democracy Fund του Ομιντιάρ τουλάχιστον από το 2013 που υπολογίζονται μεταξύ 125.000 and 250.000 δολαρίων.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο οργανισμός British Full Fact αναφέρει το Omidyar Network και το Open Society Foundations του Σόρος μεταξύ των πέντε κορυφαίων πηγών χρηματοδότησης από δωρεές. Αλλά και στις Φιλιππίνες, ο Ομιντιάρ στηρίζει το Rappler, ειδησεογραφική σελίδα που επίσης συμπεριλαμβάνεται στη λίστα του IFCN.
Από κοινού το Luminate Group και το Open Society Foundations του Σόρος παρείχαν το ένα τέταρτο της χρηματοδότησης που έλαβε το 2018 το «Africa Check» που εδρεύει στη Νότια Αφρική. Ταυτόχρονα, μια αντίστοιχη οργάνωση στην Τουρκία που ονομάζεται «Teyit» έλαβε χρηματοδότηση απευθείας από δυτικές κυβερνήσεις με τη μορφή «οικονομικής υποστήριξης» που παρείχε η βρετανική πρεσβεία στην Άγκυρα καθώς και το European Endowment for Democracy, οργάνωση που χρηματοδοτείται απευθείας από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, την Ελβετία και τη Νορβηγία.
Και άλλοι οργανισμοί στην επίμαχη λίστα των 66, επίσης, καταφέρουν να συλλέγουν δωρεές τόσο από δυτικές κυβερνήσεις και ιδρύματα όπως τα παραπάνω των Σόρος και Ομιντιάρ. Ενδεικτικά, στην Κολομβία, το «La Silla Vacia» έλαβε το 14,5% της χρηματοδότησής του από τον Σόρος και το 9,5% από τη βρετανική πρεσβεία.
Το πρόσφατο «λάθος» του Poynter Institute
Εξάλλου, σε μια πρόσφατη εξέλιξη, το Poynter Institute απέσυρε μια μακρά λίστα από υποτιθέμενες «αναξιόπιστες» ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, με το ίδιο να παραδέχεται ότι αυτή καθαυτή η λίστα ήταν αναξιόπιστη κάτι που πληροφορήθηκε από τις σελίδες που το ίδιο χαρακτήριζε «αναξιόπιστες»!
«Μετανιώνουμε που αποτύχαμε να διασφαλίσουμε ότι τα δεδομένα ήταν αξιολογημένα πριν τη δημοσίευση και ζητούμε συγγνώμη για τη σύγχυση και την αναστάτωση που προκάλεσε η δημοσίευσή της», έγραψε η Μπάρμπαρα Άλεν, διευθύντρια του Poynter Institute, μετά την αφαίρεση της λίστας από την ιστοσελίδα του δημοσιογραφικού οργανισμού.
Πριν την πλήρη απόσυρση της επίμαχης λίστας, το Poynter Institute, ζήτησε συγγνώμη από τις σελίδες Washington Examiner και FirstPost που είχαν συμπεριληφθεί στην επίμαχη «μαύρη» λίστα η οποία εξαφανίστηκε τη νύχτα της Πέμπτης και αφού είχε προηγηθεί διερεύνηση της υπόθεσης από τις δύο σελίδες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου